De Moeder van Smarten van 1958 en de zingende maagden van Herk

De titel Mater Dolorosa behoort tot de vele aanduidingen van de Heilige Maagd Maria. Zij werd door de Kerk voorgesteld als toonbeeld van de ideale vrouw door haar vereenzelving met de fijngevoeligheid van de binnenwereld: ‘meegaand, zacht, vriendelijk, ontvankelijk, vol mededogen, verdraagzaam en bescheiden’. Maar dezelfde Kerk was ook tweeslachtig, nu eens werd de vrouw voorgesteld als gelijke aan de man in Gods ogen. Andere keren werd ze beschouwd als de mindere van de man. (‘Naar uw man zal uw begeerte uitgaan en hij zal over u heersen’). Deze tegenstrijdigheid ten opzichte van de vrouw blijft het centrale thema in de geschiedenis van de westerse katholieke kerk die vrouwen uitsluit voor kerkelijke mandaten. Het gebruik om het lijden van Christus' moeder te benadrukken stamt uit het oosters christendom. In de middeleeuwen begon men ook in de westerse kerk het lijden van Maria te vereren. Deze verering kende in de veertiende eeuw haar hoogtepunt na de val van Jeruzalem toen het pelgrimsverkeer in grote getalen toenam. In de lijdende moeder herkende het beproefde volk immers zichzelf. Het verdriet van een Moeder bij de dood van haar Zoon kreeg voor de middeleeuwer een actuele betekenis waarmee men zich kon vereenzelvigen. Het lijden van de moeder van Christus ontwikkelde zich tot een echte volksdevotie. De cultivering van het lijden van Maria, wiens hart als door zwaarden werd doorboord, werd tot in de 20ste eeuw in vele processies in leven gehouden via het onderwijs, zo ook in Sint-Lambrechts-Herk. Zingende maagden? De groep van de zingende maagden tijdens processies was een ander gebruik dat eerder thuishoorde bij de zevenjaarlijkse Virga Jessefeesten in Hasselt. Deze viering zal in 2024 plaatsvinden met als thema ‘(h)echt zijn’. Voor meer info: www.virgayes.be

Andere artikels uit de wijkkranten.