Zoe joent da bè o.s gezeid

Het Herks is sterk verwant met het dialect van Alkens (Alkers?) en behoort tot de groep Lonerlandse dialecten. In december 2012 verscheen het ialectboek:Zoe joent da bè o.s gezeid, uitgegeven door de Dialectvereniging Veldeke Lonerland van Alken. Het omvat meer dan 1.000 gezegden en spreuken, aangevuld met benamingen van plaatselijke fauna en flora, terminologie uit het dagelijkse leven en een uitgebreide woordenlijst.  

Gezien het dialect van Alken en Sint-LambrechtsHerk nauwelijks verschilt nemen we graag de gelegenheid te baat om hiervan enkele uittreksels bekend te maken, met instemming van de verantwoordelijke uitgevers. De gemeenten Borgloon, Wellen, Heers, Alken en Sint-Lambrechts-Herk, Diepenbeek en Kortessem vallen in deze dialectcluster.

Hoe lees of schrijf je een dialect? 

 (er bestaan geen opgelegde schrijf-of spellingsregels voor dialect)

1. De plaatsing van een punt (.) na een klinker betekent dat de klinker dient uitgesproken te worden als een open lettergreep. 

2. De plaatsing van een streepje (-) kan twee betekenisen hebben:•     Tussen klinkers geplaatst verduidelijkt het de leesbaarheid : vb di-je (die) ; anders zou het een lange ij-klank zijn

•     Achter een klinker wil zeggen dat de klinker dient “gerokken” te worden zoals bv in “pro-nsele” (= bedelen)

1. De “ou” of “au” klank wordt steeds als “au” geschreven.

2. De scherpe “ij”klank wordt geschreven 

 als “è”( zoals in het franse règle) 

3. De doffe “e” -klank wordt geschreven  als “ue” (zoals mus)

4. De “g” en “ch” wordt geschreven  zoals in het Algemeen Nederlands